رادیولوژی

رادیولوژی | شاید برای شما هم این سئوال پیش آمده باشد که رادیولوژی چیست و چه کاربردهایی دارد. در ادامه به اختصار به پیشینه رادیولوژی و موارد ستفاده از آن می پردازیم.
رادیولوژی پزشکی بر حسب این که از چه عاملی در آن استفاده می‌شود به دو رشته تخصصی بزرگ تقسیم می‌شود: یکی پزشکی هسته‌ای که اساس کار آنها روی مواد رادیواکتیو است و دیگری رادیولوژی که مبنای آن اشعه ایکس و ویژگیهای گوناگون آن است.

کشف اشعه ایکس توسط , ویلهلم کنراد رونتگن و همزمان با آغاز Musculoskeleta Radiology بود. بطوریکه اولین رادیوگرافی از انسان ، از دست خانم Bertha ، همسر رونتگن ، در ۲۲ دسامبر ۱۸۹۵ بعمل آمد . رونتگن دراولین روز سال ۱۸۹۶ گزارشی از تحقیقات اولیه خود و اولین تصویر X-Ray به دانشگاه های اروپا فرستاد که باعث شور و هیجان خاصی شد . در ۱۳ ژانویه در یک نمایش اختصاصی و غیر رسroentgen2.jpgمی دستاورد خود را به نمایش گذاشت.
بعداز اصرارهای زیاد از طرف دانشگاه ها، رونتگن ، در ۲۳ ژانویه ۱۸۹۶ درسالن سخنرانی انستیتو فیزیک Wurzburg درهمان ساختمانی که در ۱۸ نوامبر ۱۸۹۵ اشعه ایکس راکشف کرده بود درمورد کشف خود سخنرانی کرده از دست پرفسور آناتومی آقای von Kolliken ، رادیوگرافی کرد که باعث شد پرفسور، رونتگن را مورد تمجید و ستایش قرار بدهد و پیشــنهاد کــرد که پــدیـده جدید را اشعه رونتگن بنامند. بــنابراین توسط تصویربرداری از دست با استفاده از اشعه ایکس، رشته تخصصی پزشکی رادیولوژی و زیر رشته تخصصی Musculoskeleta Radiology همزمان بوجود آمدند.

اساس کار رادیولوژی :

شکل کلی دستگاه های رادیولوژی بسته به اینکه به چه منظوری (تشخیصی یا درمانی) ساخته شده باشند، فرق می‌کند. ولی بطور کلی در یک دستگاه رادیولوژی عمومی لامپ تولید کننده اشعه ایکس با بازویی به پایه‌ای که می‌تواند در مسیرهای مختلف حرکت کند وصل شده تا بتوان اشعه ایکس را بطور دلخواه در جهات متفاوت متمرکز نمود. در این دستگاهها گذشته از امکاناتی که برای پرتو درمانی و یا تابش پرتوها برای عکسبرداری ها فراهم شده است، گاهی وسایلی نیز برای رؤیت همزمان تصویر قسمتی از بدن که مورد تابش اشعه قرار گرفته ، استفاده می‌شود.
در رادیوگرافی با تنظیم شرایط الکتریکی تابش پرتو رنتگن و قرار دادن فیلمی در مسیر خروج پرتوها و در عین حال بکار بستن وسایل فرعی برای جمع و جور نمودن تابش می‌توان از حالات سلامت و یا مرضی قسمتی از بدن مدرک مطمئنی برای مطالعه در دست داشت. منظور از عکس یا رادیوگرافی ساده ، عکسی است که بدون کاربرد یک ماده خارجی به بدن گرفته می‌شود. در این روش ، تفکیک حدود اعضاء از یکدیگر مشکل خواهد بود. در رادیوگرافی با مواد کنتراست ، با وارد نمودن مواد خارجی به بدن که نسبت به بافت های نرم تراکم متفاوتی داشته باشند، رنگ یکنواخت آن قسمت را بهم زده و تمایز رنگها حاصل می‌شود.

 کاربردهای رادیولوژی :

معمولا اولین ارزیابی از بیمار ، رادیولوژی است . مهمترین کاربرد رادیولوژی در موارد زیر خلاصه می شود:
– عکس از ریه که در واقع شناسنامه سلامت فرد است.
– عکس های رنگی با کنتراست از مری ، معده ، کلیه و…
– بررسی های ساده و سریع از شکم ، مری ، معده ، روده ، کلیه ها ، لوزه سوم ،سنگ های کلیه و…
– تشخیص شکستگی ها که از بهترین روشهای تشخیصی است.
– عکس های رنگی با کنتراست

خطرات و نکات ایمنی :

امواج پونیزه شده قدرت نفوذ و تخریب بالایی دارند که تابش مداوم و مکرر آن منجر به تخریب بافتهای سلولی می گردد . بنابراین عایق بندی کامل محل و استفاده از محافظ های سربی برای افراد الزامی است . همچنین با پیشرفت تکنولوژی ، رادیولوژی نیز دچار تحولاتی شد که از آن جمله ظهور رادیولوژی دیجیتال را باید نام برد . در رادیولوژی دیجیتال مقدار دز دریافتی اشعه و تکرار آن پایین بوده و تصاویر کیفیت بالاتری دارند بنابراین بیماران مدت زمان کمتری در معرض اشعه قرار می گیرند . همچنین تصاویر گرفته شده در رادیولوژی دیجیتال ، قابلیت آرشیو داشته که از تکرار عکسبرداری جلوگیری میکند.