مطالب ما را برای دوستان همکاران عزیزانتان به اشتراک بگذارید.

بهترين جمله ای که بيانگر طب فيزيکی و توانبخشی است، شايد جمله ای است که دکتر کروزن در هنگام تصويب اين رشته در هيئت بورد بيان کرد:

” ما به سالهای عمر افزودهايم، حال بگذاريد عمر را به اين سالها بيفزائيم”.

طب فيزيکی و توانبخشی با محوريت قرار دادن انسان بجای بيماری و تلاش برای افزايش کيفيت زندگی و بهبود عملکرد فرد، با کمک انواع روشهای درمانی ديدگاه نوينی به طب عرضه داشته است. همکاری با ساير اعضای تيم توانبخشی و رهبری چنين تيمی با مرکزيت “انسان” با هر درجه از ناتوانی که خواه يک قهرمان المپيک باشد و يا فرد در حالت کما، خواه کودک باشد يا سالمند، اين رشته را بصورت تخصصی با تنوع فراوان وحرفهای تازه در طب در آورده که روز به روز بر اهميت و گسترش آن در جهان و ایران  افزوده ميگردد.

متخصصين طب فيزيكي براي تشخيص بيماري از چه روشهايي استفاده ميكنند؟ ‌

طب فیزیکی  يك تخصص پزشكي است و متخصصين اين رشته نظير ساير پزشكان ابتدا به شرح حال بيمار توجه مي كنند، سپس وي را معاينه ميكنند و در صورت لزوم از تستهاي آزمايشگاهي، راديولوژيك و غيره استفاده ميكنند.

يك نكته در اينجا قابل ذكر است:  تخصص طب فیزیکی اهميت فوق العاده اي براي شرح حال و معاينه بيمار قايل است چرا كه بررسي هاي آزمايشگاهي و راديولوژيك فقط به تشخيص “كمك ميكنند”  و تا وقتي با علايم باليني منطبق نشوند ارزشي ندارند و حتي ممكن است گمراه كننده باشند. به عنوان مثال در بسياري از افراد سالم، بيرون زدگي خفيف ديسك گردن يا كمر مشاهده ميشود كه احتياجي به درمان ندارد,  حال اگر فردي از اين گروه به علتي دیگر دچار كمر درد شود،  ‌در صورت عدم توجه کافئ ممکن است فکرکنیم که بيرون زدگي ديسك عامل كمر درد  وي و وقتي تشخيص اشتباه بود، درمان هم اشتباه انجام خواهد شد.  از سوي ديگر،  برخي بيماريها فقط با معاينه تشخيص داده ميشوند ( مثلاً بيماري  درد ميوفاسيال ) ‌و نتايج تستهاي آزمايشگاهي  منفي است.
شايد بتوان گفت كه متخصصين طب فيزيكي به دو دسته از بيماران ميتوانند خدمت شاياني كنند:
الف )  بيماراني كه عليرغم داشتن درد و ناراحتي ، تستهاي منفي دارند
ب ) بيماراني كه نتايج آزمايشاتشان ظاهراً با نتايج معاينه تفاوت دارد.

متخصصين طب فيزيكي از چه روشهايي براي درمان استفاده ميكنند؟

متخصصين اين رشته علاوه بر استفاده از دارو،  براي اقدامات ذيل دوره هاي خاص ديده اند :
ـ تجويز فيزيوتراپي تخصصي
ـ تزريقات موضعي
ـ تجويز وسايل كمكي نظير بريس يا عضو مصنوعي
ـ‌ مانيپولاسيون ستون فقرات
در صورتي كه بيمار به جراحي نياز داشته باشد، متخصص طب ورزشی و فيزيكي بيمار را به جراح معرفي ميكند و اقدامات توانبخشي قبل و بعد از عمل را بهبود مي بخشد .

مانيپولاسيون ستون فقرات چيست؟

بسياري از دردهاي ستون فقرات با ضايعات پرتو شناسي ( راديولوژيك ) تطابق ندارند,  يعني بسياري از بيماران داراي درد ستون فقرات، ‌يافته مهمي در بررسي راديولوژيك ندارند و برعكس,  بسياري از اختلالات راديولوژيك,  ‌درد ايجاد نمي كنند.
توجه به اين نكات و تجربه حاصل از ساليان متمادي معاينه دقيق بيماران مبتلا به درد ستون فقرات،  باعث شد كه پروفسور مين  Maigne   فرانسوي در دهه 1960 فرضيه اختلال دردناك در عملكرد بين مهره اي يا  PMIDرا مطرح كند. بنا بر اين فرضيه، ‌برخي از دردهاي ستون فقرات (‌اعم از گردن، پشت، كمر)‌ به علت اختلال كاركرد يك قسمت از ستون فقرات ايجاد ميشوند ،‌ معمولاً‌ اين دردها هم در مهره هاي ستون فقرات حس ميشوند و هم از محل دردناك به قسمتي از تنه يا دست و پا انتشار مي يابند.
آزمايشات خوني يا راديولوژيك در اين اختلالات منفي هستند لذا تشخيص آنها صرفاً براساس شرح حال و معاينه دقيق انجام ميگيرد. درمان اين اختلالات كه به مانيپولاسيون ( درمان با دست ) معروف است،‌  روش خاصي است كه در آن حركتي ناگهاني،  سريع و حساب شده به قسمت خاصي از ستون فقرات وارد ميشود و غالباً سبب كاهش يا از بين رفتن درد  ميگردد .